๒๒ สิงหาคม พุทธศักราช ๒๕๖๘
วันนี้เป็นวันพุธที่ ๒๒ เดือนตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๖๘
เราทุกคนพากันรู้พากันเข้าใจในธรรมในสภาวธรรม เพราะทุกสิ่งทุกอย่างนั้นมันคือเหตุคือปัจจัย เพราะสิ่งนี้มีสิ่งต่อไปมันถึงมี ปัจจุบันเป็นวาระแห่งชาติ เพราะเหตุผลว่าอดีตทั้งหมดนั้นก็มารวมกันที่ปัจจุบัน อนาคตที่จะไปข้างหน้าก็มารวมกันอยู่ที่ปัจจุบัน เราทุกคนถึงต้องรู้เหตุรู้ปัจจัย สิ่งทั้งหลายทั้งปวงนั้นจะได้ก้าวไปทั้งความรู้คู่กับการประพฤติการปฏิบัติ
เราทุกคนพากันมีปิติมีความสุขมีเอกัคคตาในการประพฤติการปฏิบัติ เราทั้งหลายจะได้พากันมีความสุข จะไม่ได้มีความทุกข์ จะไม่ไดเป็นโรคซึมเศร้า ความสงบและปัญญาเป็นสิ่งที่มีคุณมีอุปการะคุณ มนุษย์เรา ถ้าเรามีสติสัมปชัญญะ เราก็จะเข้าถึงพระนิพพานตั้งแต่ในปัจจุบัน
เราต้องรู้จักพระนิพพานนะ พระนิพพานคือความสงบและปัญญาที่ยกเลิกตัวตน องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าถึงตรัสว่า เธอทั้งหลายจงพากันประพฤติพรหมจรรย์เถิด หมายถึงพากันยกเลิกตัวตน ถ้าเราไม่ยกเลิกตัวตน เราทุกคนก็จะเป็นผู้ไม่มีศีลไม่มีสมาธิไม่มีปัญญา มีแต่อัตตามีแต่ตัวตนมีแต่ความหลง ความหลงนั้นมีแต่ทุกข์เกิดขึ้น ทุกข์ตั้งอยู่ ทุกข์ดับไป นอกจากทุกข์ไม่มีเลย
เราต้องรู้จักทางสายกลาง ทางสายกลางนั้นให้เอาวัตถุกับจิตใจไปพร้อม ๆ กัน ผู้มีปัญญามากก็ต้องมีความสงบมาก ให้เข้าใจอย่างนี้นะ ผู้มีความสงบมากก็ต้องเสียสละให้มาก เพื่อจะให้เกิดความพอดี ความพอเพียงเพียงพอ ให้มีปิติมีความสุขมีเอกัคคตาในการประพฤติการปฏิบัติ ปัจจุบันเป็นสิ่งที่สำคัญ
เราต้องเข้าถึงพรหมจรรย์ของเราในปัจจุบัน เราไม่ต้องไปคิดเหมือนแต่ก่อน แต่ก่อนคิดว่าพระนิพพานในอนาคตกาลเบื้องหน้าโน้นเทอญ คำว่าเทอญดูมันไกลเหลือเกิน มันไม่ใช่ธรรมไม่ใช่ปัจจุบันธรรม ถ้าเรามีสติมีสัมปชัญญะ เราจะไม่มีความสงสัยว่าตายแล้วเกิดหรือว่าตายแล้วสูญ เพราะความรู้ความเข้าใจมันจะหยุดความคิดอย่างนี้ เพราะว่าพระนิพพานมันจะไม่มีตัวไม่มีตน มันเป็นความสงบ เป็นความพอเพียงเพียงพอ เป็นความพอดี
การประพฤติการปฏิบัติเราต้องรู้เข้าใจ เราจะปล่อยไปโดยธรรมชาตินั้นไม่ได้ เหมือนที่กันดาร ที่แห้งแล้ง ที่กันดารก็คือที่กันดาร ที่แห้งแล้งก็คือที่แห้งแล้ง เราต้องรู้เข้าใจ เราจะปล่อยให้มันกันดารมันแห้งแล้งไปได้อย่างไร
เราทั้งหลายต้องพากันเข้าใจนะ เพราะธรรมทั้งหลายทั้งปวงนั้นเกิดจากเหตุ ถ้าไม่มีเหตุมันจะมีผลได้อย่างไร เราต้องรู้เข้าใจ ทุกคนต้องมาเสียสละ อย่าปล่อยไปโดยธรรมชาติที่ไม่มีการประพฤติการปฏิบัตินั้นไม่ได้ มนุษย์เราต้องรู้เข้าใจต้องพากันมาเสียสละเพื่อยกเลิกตัวตน ไม่เอาความชอบความไม่ชอบนำชีวิต ต้องคอนโทรลความคิดดี ๆ เพื่อยกเลิกตัวตน ตัวควบคุมคอนโทรลกิริยามารยาทดี ๆ เพื่อยกเลิกตัวตน เรามายกเลิกคำพูด ต้องมีสัมมาวาจา พูดจาชอบ คำพูดอันไหนไม่ถูกต้อง เราต้องควบคุมคอนโทรลตัวเองให้ได้ให้อยู่ด้วยปัญญาสัมมาทิฏฐิ ให้คำพูดนั้นมีแต่คุณมีแต่ประโยชน์ เราจะปล่อยไปเหมือน ๆ เดิมไม่ได้ ให้รู้เข้าใจ ว่าปัจจุบันนี้เป็นหลักการในการประพฤติการปฏิบัติเพื่อไม่ให้เสียเวลา ไม่ให้เสียกาลเสียเวลา เราพูดออกมาก็ต้องให้คำพูดนั้นมีแต่คุณมีแต่ประโยชน์ทั้งตนเองและคนอื่น
เราทุกคนต้องควบคุมอาชีพของตัวเอง อาชีพหรือว่าการดำรงชีพ การทำมาหาเลี้ยงชีพของมนุษย์ ต้องประกอบด้วยสัมมาอาชีวะ เลี้ยงชีวิตชอบ เราต้องเอาทั้งอาชีพที่ยกเลิกตัวตน เราต้องเอาทั้งเรื่องจิตเรื่องใจไปพร้อม ๆ กันเพื่อเป็นทางสายกลาง เพื่อให้ได้มาซึ่งวัตถุและจิตใจไปพร้อม ๆ กัน อาชีพไหนให้เราเดือดร้อนเราก็ต้องหยุด อาชีพไหนทำให้คนอื่นเดือดร้อนเราก็ต้องหยุด ในพระพุทธศาสนาถึงมีอาชีวะ เพื่อมีไว้ให้เป็นหลักการอุดมการณ์อุดมธรรม
องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าถึงพูดหลักการของการเป็นมนุษย์น่ะ การประกอบอาชีพต้องถูกต้อง ถ้าไม่สุจริตชีวิตนี้ต้องพังทลายมันไปไม่ได้ เพราะมันไม่ใช่ทางไม่ใช่หนทาง มันเป็นทางอยู่ แต่มันเป็นทางไปสู่ความทุกข์ เป็นทางไปสู่การเวียนว่ายตายเกิด ไม่ใช่ทางดับทุกข์ เป็นการสร้างปัญหา สร้างความทุกข์ ให้เรารู้เข้าใจ อาชีพของหมู่มวลมนุษย์ที่ทำไม่ได้ เพราะเป็นหลักการอุดมการอุดมธรรม ได้แก่
๑. ค้าขายเครื่องประหารชีวิตมนุษย์และสัตว์ ได้แก่ ปืนทุกอย่างที่เอาไว้สำหรับประหารบุคคลอื่นสัตว์อื่น หอกที่แหลม ๆ เค้าเรียกว่าหอก เอาไว้สำหรับประหาร คนอื่นสัตว์อื่นให้เจ็บให้ตาย ดาบ มีดดาบ สำหรับไว้ฟันบุคคลอื่นฆ่าคนอื่น ฆ่าสัตว์ ต่าง ๆ ให้บาดเจ็บหรือว่าตายไป ขายลูกปืนสำหรับยิงปืน มีปืนก็ต้องมีลูกปืน ขายระเบิด ขายลูกระเบิด ขายเครื่องบินรบ ขายเรือรบเพื่อทำสงคราม ระหว่างในประเทศและต่างประเทศ
เคมีที่เป็นไวรัส เช่นไวรัสโควิดอย่างนี้ ไม่ชอบใจประเทศไหนก็สร้างเคมีไวรัส ไปทำลายประเทศนั้น เพราะโลกอันนี้มันเป็นโลกกลมหมุนเวียนอย่างนี้แหละ เราทำกรรมเพื่อเบียดเบียนคนอื่นกรรมนั้นย่อมสนอง เห็นมั๊ยไวรัสโควิดมันกระจาย ไปทั่วโลก งอมทั้งโลกเลย นั้นคือไวรัสทางเคมี
๒. ค้าขายมนุษย์ ได้แก่ เป็นนายหน้าจัดหาแรงงาน ติดต่อกับคนที่จะทำงาน ติดต่อกับเจ้าของงาน เพื่อให้เป็นกรรมกรในการทำงาน การทำอย่างนี้เค้าเรียกว่าการค้าขายมนุษย์เพื่อเป็นทาสรับใช้ไปเป็นกรรมกร ค้าขายผู้หญิงผู้ชายเพื่อบริการ ทางเพศ อาชีพคอลเซนเตอร์ เหมือนปัจจุบันที่ประเทศกัมพูชา ที่กำลังทำความเสียหายให้กับโลกให้กับชาวโลก ที่ไปเอาประเทศตัวเองเป็นพื้นฐานในความไม่ถูกต้องด้วยการทำอาชีพคอลเซนเตอร์ เพื่อหลอกลวงในการทำธุรกิจสีเทา สร้างบ่อนคาสิโนยังไม่เพียงพอ ยังมาสร้างอาชีพคอลเซนเตอร์ ที่เป็นความเสียหายต่อโลก ต่อสังคมโลก สร้างบ่อนคาสิโนที่เป็นอบายมุขอบายภูมิก็นับว่าแย่แล้ว ยังมาสร้างอาชีพคอลเซนเตอร์เพื่อหลอกลวงประชาชนที่มีความหลง ความหลงความไม่รู้ไม่เข้าใจ มันทำลายความถูกต้อง ให้เรารู้ให้เข้าใจนะ การเจริญสติสัมปชัญญะนั้นจะทำให้เราเข้าถึงความสงบเข้าถึงปัญญา
อย่างในสมัยรัชกาลที่ ๕ รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นยุคที่ประเทศไทยมีพัฒนาการในหลายๆ ด้าน ทั้งด้านการคมนาคม การเรียนการศึกษา พัฒนาสังคม เพื่อเอาธรรมนูญนำชีวิต เพื่อให้เป็นวัฒนธรรมอันดีงาม เพื่อเป็นศิลปะแห่งชีวิตที่เป็นศีลเป็นสมาธิเป็นปัญญา ก้าวไปด้วยธรรมนูญ เป็นวัฒนธรรม
หนึ่งในพระราชกรณียกิจอันสำคัญยิ่งของพระองค์คือการมายกเลิกทาส มายกเลิกชั้นวรรณะ ความเป็นนิติบุคคลตัวตน ให้เอาธรรมนูญนำชีวิตนะ ไม่เอาความรู้สึกนำชีวิต ยกเลิกเรื่องทาสเรื่องบ่าว
อันเป็นการยกเลิกระบบคนชั้นสูงคนชั้นต่ำ เพื่อไม่ให้ผู้มีการเรียนการศึกษา มีสติปัญญาเอาการเรียนการศึกษาเพื่อเห็นแก่ตัว กดขี่ข่มเหงราษฎรให้เอามาใช้งานเอามาทำงาน เหมือนกับเอาวัวเอาควายมาใช้ในการทำนา เอาช้างเอาม้ามาขี่สำหรับเป็นยานพาหนะการคมนาคม ต้องมีความเคารพคารวะ เลี้ยงดูให้อาหาร ให้อาหาร ให้ที่อยู่ที่อาศัย พักผ่อนให้สมบูรณ์ ด้วยความเคารพคารวะในธรรม ไมใช่เอาแต่วิทยาศาสตร์เอาแต่วัตถุ ทั้งทางวัตถุเรื่องจิตใจเรื่องธรรมเรื่องคารวธรรมมันต้องมีน่ะ มันถึงมีความสงบมีปัญญา ถ้าอย่างนั้นก็มีแต่อัตตามีแต่ตัวตนมันก็มีแต่วัตถุ มีแต่วิทยาศาสตร์ไม่มีธรรมไม่มีคารวธรรม มันทำลายความถูกต้อง มันทำลาย ตัวของมันเอง เป็นระเบิดเวลา ระเบิดกาลเวลา ระเบิดความถูกต้องที่เป็นบริสุทธิคุณ เป็นการผูกขาดด้วยอัตตาตัวตน มันมีอัตตาตัวตนมาก อย่างไม่มีที่สุดไม่มีประมาณ ว่าเมื่อไหร่มันจะหยุดมันจะหมด ความรู้ความเข้าใจเรื่องธรรมเรื่องคารวธรรม มันจะหยุดมันจะสงบ
สมัยรัชกาลที่ ๕ สยามได้รับอิทธิพลจากประเทศตะวันตกในหลาย ๆ ด้าน การพัฒนาประเทศให้ทันสมัยทัดเทียมนานาอารยชาติเป็นหนทางหนึ่งที่จะป้องกันภัยคุกคามจากมหาอำนาจประเทศตะวันตกได้
พระองค์ทรงใช้พระปรีชาสามารถค่อยๆ ปรับกฎเกณฑ์เกี่ยวกับทาสและไพร่เพื่อให้การเปลี่ยนแปลงเป็นไปอย่างราบรื่น
๒๑ สิงหาคม พ.ศ. ๒๔๑๗ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงประกาศ ‘พระราชบัญญัติพิกัดเกษียณลูกทาสลูกไทย’ แก้พิกัดค่าตัวทาสใหม่ โดยให้ลดค่าตัวทาสลงตั้งแต่อายุ ๘ ขวบ จนกระทั่งหมดค่าตัวเมื่ออายุได้ ๒๐ ปี เมื่ออายุได้ ๒๑ ปี ผู้นั้นก็จะเป็นอิสระ มีผลกับทาสที่เกิดตั้งแต่ พ.ศ. ๒๔๑๑ เป็นต้นมา และห้ามมิให้มีการซื้อขายบุคคลที่มีอายุมากกว่า ๒๐ ปีเป็นทาสอีก
๑ เมษายน พ.ศ. ๒๔๔๘ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงประกาศใช้ ‘พระราชบัญญัติเลิกทาส ร.ศ. ๑๒๔’ และ ‘พระราชบัญญัติลักษณะเกณฑ์ทหาร ร.ศ. ๑๒๔’ ถือเป็นการเลิกระบบทาสและระบบไพร่ในสยามประเทศ โดยในส่วนของทาสนั้น ‘พระราชบัญญัติเลิกทาส ร.ศ. ๑๒๔’ ให้ลูกทาสทุกคนเป็นไทตั้งแต่วันที่ ๑ เมษายน พ.ศ. ๒๔๔๘ ส่วนทาสประเภทอื่นที่มิใช่ทาสในเรือนเบี้ย ทรงให้ลดค่าตัวเดือนละ ๔ บาท นับตั้งแต่เดือนเมษายน พ.ศ. ๒๔๔๘ เป็นต้นไป นอกจากนี้ยังมีบทบัญญัติป้องกันมิให้คนที่เป็นไทแล้วกลับไปเป็นทาสอีก ทำให้วันที่ ๑ เมษายนเป็นที่รู้จักกันใน ‘วันเลิกทาส’
๓. ค้าขายสัตว์เป็น ๆ สัตว์ที่มีชีวิตอยู่ที่ยังไม่ตายเค้าเรียกว่าสัตว์ตัวนี้ยังเป็นสัตว์ที่เป็น ๆ อยู่ เป็นสัตว์ที่ยังไม่ตาย สำหรับเพื่อเป็นอาหาร ได้แก่ หมู เป็ด ไก่ กุ้ง หอย ปู ปลา วัว ควาย สัตว์บกสัตว์น้ำ สัตว์ต่าง ๆ สัตว์ทุกชนิด จะเลี้ยงไว้ขาย หรือเลี้ยงไว้กินเองนั้นอย่างนี้ทำไม่ได้ เพราะมันไม่ถูกต้อง ถึงกฎหมายจะอนุญาต ออกกฎหมายเป็นความถูกต้องแต่ทางธรรม ธรรมนูญนี้ก็ถือว่าไม่ถูกต้อง ถือว่าไม่ได้น่ะ
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาภูมิพลอดุลยเดช ท่านเป็นผู้ทรงทศพิธราชธรรม เอาธรรมนำชีวิต เพื่อความรู้ความเข้าใจ เรื่องพัฒนาใจกับพัฒนาวิทยาศาสตร์มันต้องไปพร้อม ๆ กัน
ท่านได้เสด็จพระราชดำเนินไปยังวัดป่าบ้านตาด จังหวัดอุดรธานี ท่านไปกราบท่านพระอาจารย์มหาบัว ญาณสัมปันโน ท่านตรัสถามท่านพระอาจารย์มหาบัว ญาณสัมปันโนว่า การเลี้ยงหม่อนนี้บาปไหม เพราะกำลังจะให้ประชากรของไทย เลี้ยงหม่อน ท่านพระอาจารย์มหาบัวนิ่งไม่ตอบอะไร ท่านนิ่ง ไม่พูดอะไร
ท่านจึงเสด็จพระราชดำเนินไปยังวัดป่าอุดมสมพร จังหวัดสกลนคร หลวงปู่ฝั้น อยู่ที่นั่น
หลวงปู่ฝั้น อาจาโร เป็นลูกศิษย์ของหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต พระกรรมฐาน ของเมืองไทย เมื่อกาลเวลานั้นน่ะ ลัทธิคอมมิวนิสต์ได้เข้าสู่เมืองไทยเข้าสู่ประเทศไทย พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาภูมิพลอดุลยเดชท่านให้พสกนิกรชาวไทย สร้างที่พักสร้างตำหนักไว้ที่ภูพาน จังหวัดสกลนคร อยู่ไม่ห่างจากไกล จากวัดป่าอุดมสมพร ท่านถึงได้ไปกราบถามหลวงปู่ฝั้น อาจาโร ไปถามว่าเลี้ยงหม่อนบาปมั๊ย หลวงปู่ฝั้นตอบว่า การเป็นผู้ให้ผู้เสียสละไม่บาปน่ะ เพราะเราเป็นผู้ให้ ผู้เสียสละ แต่การฆ่านี้มันเป็นบาป
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ก็ถามอย่างเดียวกันกับที่ไปถามท่านพระอาจารย์มหาบัว ญาณสัมปันโน ไปถามคำเดียวกัน
การเลี้ยงสัตว์มันไม่บาป แต่การไปฆ่าสัตว์ต่างหากมันบาปนะ จะฆ่าเองหรือให้ผู้อื่นฆ่ามันบาปเหมือน ๆ กัน ให้ทุกคนไปคิดเอาเองด้วยปัญญาของตัวเอง
เราทั้งหลายต้องรู้เข้าใจ เพื่อจะได้เอาธรรมนำชีวิตเอาธรรมนูญนำชีวิต ด้วยความตั้งใจ ด้วยเจตนาในเรื่องเกี่ยวกับสัตว์
อย่าเราทำไร่ทำนาทำสวน เราเดินไปไม่เห็นมดตัวน้อย ๆ ตัวมันน้อยเกิน มองไม่เห็น อย่างเราหายใจเข้าหายใจออกไวรัสมันอยู่ในอากาศมากมาย อย่างนี้เรียกว่าเราไม่ได้ตั้งใจฆ่าไม่ได้เจตนาที่จะฆ่าที่จะเบียดเบียน อย่างนี้ถือว่าไม่บาป
๔. ค้าขายน้ำเมาของที่มันเมาหรือว่าขายสิ่งที่มันเมา เป็นเม็ดถ้ามันเมา ก็เหมือนกัน หรือว่าบุหรี่ไฟฟ้า พวกเหล้าพวกเบียร์พวกไวน์ ฝิ่น เฮโรอีน กัญชา ยาม้า ยาอี ยาไอซ์ ยาสูบ บุหรี่ บุหรี่ไฟฟ้า สินค้าประเภทนี้แหละค้าขายไม่ได้นะ ถึงจะรวย ก็เป็นการรวยมาจากความไม่ถูกต้อง มันเห็นแก่ตัว มันทำร้ายคุณธรรมของตัวเอง มันทำร้ายบุคคลอื่น เราคิดดูดี ๆ นะ
เอาทำธุรกิจในการดำรงชีวิตที่เป็นอาชีพแบบนี้ไม่ได้ ค้าขายไม่ได้นะ ถึงจะเป็นอาชีพที่ทำให้ร่ำรวยที่รวยหรือคนจีนที่ว่าเฮง ๆ ๆ ๆ มันค้าขายไม่ได้ มันเป็นอาชีพ ที่เห็นแก่ตัวมาก ๆ เห็นแก่เงิน เห็นแก่ปาก เห็นแก่ท้อง เห็นแก่ลูกน้องพ้องบริวาร อย่างนี้เสียหายมากนะ เป็นอาชีพที่ทำลายความมั่นคงของความเป็นมนุษย์ เป็นการทำลายชาติ เอาความหลงนำชีวิต ไม่ได้เอาธรรมนำชีวิตเค้าเรียกว่า ทำลายชาติของความเป็นมนุษย์ ทำลายทั้งตัวเองและทำลายบุคคลอื่น เป็นอาชีพ ที่เห็นแก่ตัวมาก ๆ เป็นอาชีพที่น่ารังเกียจ
เราเป็นมนุษย์เป็นผู้ประเสริฐเราต้องมีปัญญาคำนึงถึงความถูกต้อง ความไม่ถูกต้อง ถ้ามันถูกต้องมันจะมีปัญหาเหรอ
เราคิดดูดี ๆ นะ สงกรานต์ปีหนึ่งคนตายเพราะเหล้าเพราะเบียร์ ปีใหม่ปีหนึ่ง คนตายเพราะเหล้าเพราะเบียร์ เทศกาลตรุษจีนเทศกาลอะไรต่าง ๆ ที่หยุด หลาย ๆ วัน มันตายเพราะเหล้าเพราะเบียร์ทั้งนั้น มันมากกว่าโควิดเสียอีก
แม้แต่ไม่สงกรานต์ ชีวิตรายวันนี้ก็พากันตายในชีวิตประจำวัน เพราะเหล้า เพราะเบียร์เพราะสิ่งเสพติดต่าง ๆ
การขายเหล้าขายเบียร์ขายสิ่งเสพติด ถึงจะรวยก็รวยไม่ถูกต้อง
ให้มนุษย์ผู้ประเสริฐพากันรู้เข้าใจนะเราอย่าพากันไปทำลายตัวเอง อย่าไปทำลายบุคคลอื่นด้วยเอาความหลงนำชีวิตเอาตัวตนนำชีวิต ชีวิตที่เกิดมาไม่ต่างอะไร กับตึก สตง. มันพังทลายด้วยมิจฉาทิฏฐิ
เป็นอาชีพที่ไม่คำนึงถึงความถูกต้อง ผิดถูกดีชั่ว เห็นแก่ตัวมาก ๆ มันค้าขาย ทำธุรกิจในสิ่งที่ไม่ถูกต้อง เป็นอาชีพที่ทำลายความมั่นคงของความถูกต้อง นี้ไม่ใช่อาชีพสัมมาอาชีวะนะ ให้พวกเราทั้งหลายรู้เข้าใจนะ
๕. ค้าขายยาพิษ สิ่งที่เป็นพิษทุกชนิด เป็นพิษต่อมนุษย์และสัตว์ทั้งหลาย มันฆ่ามนุษย์ให้ตายเหมือนกับดอกเบี้ยผ่อนส่งนี้
มันเป็นการฆ่ามนุษย์ด้วยรู้เท่าไม่ถึงการเพราะความเป็นมิจฉาทิฏฐิของเรา ความเห็นแก่ตัวของเรา มันเป็นการทำลายอินทรีย์ เพราะสรรพสัตว์ทั้งหลาย
เราคิดดูดี ๆ ที่ไหนมีตัวแมลง ผีเสื้อหิ่งห้อย ที่นั่นเป็นสถานที่บริสุทธิ์เป็นอินทรีย์ ที่บริสุทธิ ที่นั่นเป็นธรรมเป็นสภาวธรรม เราไปในที่สงบไปที่วิเวกห่างไกลจากที่ที่มีสารเคมีจะมีผีเสื้อมีหิ่งห้อยตอนกลางคืน
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช ท่านถึงให้พากันพัฒนาเกษตรอินทรีย์ เพราะเราจะได้อยู่ร่วมกันอย่างผาสุกด้วยเกษตรอินทรีย์ ทำเหมือนกันทุกบ้านทุกครอบครัว เพื่อหมู่มวลมนุษย์ทั้งสัตว์จะได้อยู่ร่วมกัน อย่างผาสุก ยกเลิกการเบียดเบียน เข้าถึงความพอเพียงเพียงพอ อย่ามักง่าย อย่าใช้ยาฆ่าแมลง ยาฆ่ายา ต้องพัฒนาเกษตรอินทรีย์
ถ้ามนุษย์เราเข้าใจ มีปิติมีความสุขในการเรียนหนังสือในการทำงาน ความยากจนมันก็ไม่มีอยู่แล้ว เพราะชีวิตของเราในชีวิตประจำวัน ถ้าเราอยู่กับคารวธรรม มันก็มีความสงบอยู่แล้ว ถ้าเรามีคารวธรรมมันก็มีความสงบอยู่แล้ว เพราะความสงบอยู่ที่คารวธรรม ใจมันสงบในธรรม ใจมันสงบในความเป็นประภัสสร
เราต้องรู้เข้าใจ เราอย่าไปลิดรอนสิทธิด้วยความรู้ความเข้าใจ ใจที่เอาความหลงนำชีวิต เอาตัวตนนำชีวิตนี้มันคือใจที่เป็นพิษนะ เป็นพิษทั้งตัวเองเป็นพิษทั้งคนอื่น เค้าเรียกว่าหัวใจอันตราย หัวใจเป็นพิษ
มนุษย์เราเป็นผู้ที่ประเสริฐมีหลักการอุดมการณ์อุดมธรรม มีที่อยู่ที่อาศัย เป็นหลักแหล่ง มีที่อยู่ที่อาศัยเป็นหลักแหล่ง มีบ้านมีที่อยู่ที่อาศัยเป็นหลักแหล่ง เป็นบ้านเป็นหมู่บ้าน มีการทำเกษตรเกษตรกรรม เดี๋ยวพัฒนาขึ้นมาอีก พัฒนาอุตสาหกรรมเพื่อพัฒนาวัตถุกับใจไปพร้อม ๆ กัน
มนุษย์เราต้องทำเกษตรกรรม ครั้งพุทธกาลถึงมีพิธีแรกนาขวัญ ต้นแห่งฤดูฝน เพราะหน้าฝนมันเป็นมงคล เพราะหน้าฝนทำพืชอุดมสมบูรณ์เพราะฝนมันตก เพราะพืชพันธ์ธัญญาหารอาหารก็คือน้ำ เพราะนี้มันเป็นหลักการเป็นอุดมการณ์อุดมธรรมของมนุษย์
มนุษย์เราต้องทำเกษตรกรรม ต้องทำอุตสาหกรรม ต่างกับพวกสัตว์ทั้งหลาย พวกสัตว์ทั้งหลายไม่มีการทำเกษตรอุตสาหกรรม ไม่ได้พัฒนาวิทยาศาสตร์ ไม่ได้พัฒนาใจไปพร้อม ๆ กัน
มนุษย์เราทั้งหลายการค้าขายก็ต้องให้ถูกต้อง อย่าไปค้าขายสิ่งที่ไม่ถูกต้อง ถึงจะรวยก็จริง แต่ว่ามันรวยเพราะความไม่ถูกต้องน่ะ
ต้องทำเกษตรกรรมอุตสาหกรรม ไม่ให้เป็นอันตรายต่อบุคคลอื่นสัตว์อื่น ประเภทขายยาพิษ ขายยาที่ว่านี้น่ะ เป็นอาชีพที่ไม่ถูกต้อง
ยานั้นมันดี มนุษย์เราก็ตายผ่อนส่ง สัตว์ก็ตายทันที ยานั้นมันดีแท้ ๆ ให้รู้เข้าใจ
มนุษย์นี้ก็คือสัตว์ประเภทหนึ่ง ผู้ที่มีลมปราณ ผู้ที่มีอินทรีย์นี้ก็อยู่ในประเภทสัตว์ ในโลกนี้มีสัตว์อยู่หลายชนิด มนุษย์เราคือสัตว์ประเภทหนึ่ง สัตว์ที่มีโอกาสได้สร้างความดีได้สร้างบารมีเพื่อเอาธรรมนำชีวิต เราต้องรู้เข้าใจด้วยสัมมาทิฏฐิ เราจะได้เข้าถึงธรรม เข้าถึงคารวธรรม เราจะได้ทั้งใจทั้งวัตถุไปพร้อม ๆ กัน
การพัฒนาวิทยาศาสตร์แก้ไขได้ เราต้องทำให้ถูกต้อง ไม่ต้องมีการฆ่าสัตว์ มนุษย์เราทำได้ปฏิบัติได้ ให้ทางวิทยาศาสตร์กับใจไปพร้อม ๆ กัน เพื่อบริสุทธิคุณ ทั้งกายวาจาใจกิริยามารยาททั้งอาชีพ ต้องเป็นบริสุทธิคุณ นี้คืออาชีพที่ประเสริฐ ที่ทุกคนได้เกิดมาเป็นมนุษย์
ให้พากันพินิจพิจารณาให้ดี ๆ นะ เราจะได้เป็นมนุษย์ผู้ที่เอาธรรมนำชีวิต เอาธรรมนูญนำชีวิต เราจะไปผลิตยาพิษฆ่ามนุษย์ฆ่าสัตว์นั้นไม่ได้ เพราะมันเป็นอาชีพที่ไม่ถูกต้อง มันเป็นมิจฉาอาชีวะนะ
ผู้ที่เป็นพ่อค้าแม่ค้าคนค้าคนขายก็ให้พากันเข้าใจนะ เราจะขายยาพิษนั้นไม่ได้ เพราะมนุษย์เราคือผู้ที่ประเสริฐ คือผู้ที่ยกเลิกความไม่ถูกต้อง ยกเลิกการเบียดเบียน เป็นผู้ไม่เห็นแก่ตัว ยกเลิกการเบียดเบียน เราต้องตั้งใจตั้งเจตนา ว่าเราจะไม่ผลิต ยาพิษเพื่อฆ่ามนุษย์ฆ่าสัตว์ เราจะไม่ขายยาพิษเพื่อฆ่ามนุษย์ฆ่าสัตว์
ถ้าเราทำไร่ไถนาอย่างนี้เราไม่มีเจตนาที่จะฆ่าสัตว์ตัดชีวิต จิตใจของเราสำรวมระวัง ด้วยไม่ตั้งใจฆ่าสัตว์ตัดชีวิต ถือว่าไม่บาป เพราะเราไม่ได้ตั้งใจไม่เจตนา การสำรวมนี้ถึงมีการสำรวมทั้งในศีลในปาฏิโมกข์ ถึงมีการสำรวมทางตาหูจมูก ลิ้นกายใจ ต้องตั้งใจตั้งเจตนา ไม่มักง่าย ไม่ประมาท สำรวมระวัง มีปิติมีความสุข ในศีลในการประพฤติการปฏิบัติ ด้วยการสำรวมระวังในศีล สำรวมในอินทรีย์ ตาหูจมูกลิ้นกายใจ ด้วยความตั้งใจตั้งเจตนา
ต้องเอาความถูกต้องเป็นหลัก อย่าเอาความเห็นแก่ตัวเป็นหลัก อย่าเป็นคน เห็นแก่ปากแก่ท้อง เห็นแก่พวกพ้องของตัวเอง
เราทั้งหลายต้องเข้าถึงธรรมเข้าถึงปัจจุบันธรรม ไม่ต้องมีข้อแม้ใด ๆ ทั้งสิ้น การปฏิบัติธรรมถึงไม่มีต่อหน้าและลับหลัง มันต้องมาจากใจมาจากบริสุทธิคุณทางใจ ด้วยการยกเลิกการทำปานาติบาต
องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าถึงตรัสว่าผู้ที่ทำสัตว์อื่นให้ลำบากอยู่นี้ ไม่ใช่พระไม่ใช่สมณะ มันยังเป็นการทำร้ายบุคคลอื่นอยู่
ต้องรู้เข้าใจ การประพฤติการปฏิบัติธรรมต้องเข้าถึงเรื่องจิตเรื่องใจด้วยเจตนา ต้องตั้งใจ อย่าปล่อยปะละเลยในสิ่งที่ถูกต้อง นี้มันคือการปล่อยปะละเลยนะ มันไม่ได้อยู่ที่ธรรมไม่ได้อยู่ที่ปัจจุบันธรรม มันปล่อยปะละเลย มันเป็นการเอา ความหลงนำชีวิต เอาตัวตนนำชีวิต มันเป็นความว่างจากความถูกต้อง ว่างจาก พระธรรมพระวินัย มันว่างจากมรรคผลพระนิพพานนะ
เราทั้งหลายต้องพากันเข้าใจนะ ความเข้าใจนี้จะทำให้เราทุกคนเป็นพระนะ ทุกคนเข้าสู่ภาคประพฤติภาคปฏิบัติ ถ้าเรามีปิติมีความสุขมีเอกัคคตาในการประพฤติการปฏิบัติทุกข์มันก็ไม่มีอยู่แล้ว เราเอาความหลงนำชีวิตมันก็ต้องทุกข์ คนจนก็ทุกข์เพราะไม่มี คนรวยก็ทุกข์เพราะไม่รู้จักพอ ตัวตนนั้นถึงเป็นความทุกข์
องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าท่านตรัสว่าตัวตนนั้นมีแต่ทุกข์เกิดขึ้น ทุกข์ตั้งอยู่ทุกข์ดับไป นอกจากทุกข์ไม่มี ธรรมชาตินั้นมันพอดีลงตัวของมันอยู่แล้ว
เราทั้งหลายต้องเข้าถึงความสงบเข้าถึงความพอเพียงเพียงพอ เข้าถึงความพอดี เข้าถึงบริสุทธิคุณยกเลิกการเบียดเบียน ยกเลิกยาพิษยาฆ่ามนุษย์ยาฆ่าสัตว์ ยกเลิกการจำหน่าย ไม่เป็นไร ถึงจะไม่รวยก็ไม่เป็นไร ถ้าเรารวย เราได้ทรัพย์สมบัติ มาจากความไม่ถูกต้องน่ะ
เราพากันคิดดูดี ๆ นะ ถึงเราจะอายุยืนนาน ยาวนานเป็นร้อย ๆ ปีหรือหลายร้อยหลายพันหลายหมื่นหลายแสนหลายล้านปี มันจะไปมีประโยชน์อะไร เพราะเราเอาความหลงนำชีวิต เอาความไม่ถูกต้องนำชีวิต มันจะมีประโยชน์อะไร มันแต่ความเสียหาย มันย่อมมีแต่ทุกข์เกิดขึ้น ทุกข์ตั้งอยู่ ทุกข์ดับไป นอกจากทุกข์ไม่มีเลย มันเป็นความเสียหาย มันเป็นการพังทลายอย่างเดียวเช่นเดียวกันกับตึก สตง. สำนักงานตรวจเงินแผ่นดินของเมืองไทยประเทศไทย ตึกในเมืองไทยมีทั้งในเมืองกรุงปริมณฑลต่าง มีตั้งหลายร้อยตึก มันก็ไม่พัง มันไปพังเพียงตึกเดียวคือตึกสตง. สำนักงานตรวจเงินแผ่นดิน เพราะไม่ได้เอาทางสายกลางไปพัฒนาตั้งแต่วิทยาศาสตร์ พัฒนาตั้งแต่ตัวตน ไม่ได้เอาความสงบและปัญญาไปพร้อม ๆ กัน เราทั้งหลายต้องรู้เข้าใจนะ องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าให้เราเข้าใจจะได้เอาความสงบและปัญญานำชีวิต
ให้เราระลึกถึงโอวาทพระธรรมคำสั่งสอนขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ท่านทรงเป็นห่วงเรา ท่านได้ตรัสปัจฉิมโอวาทครั้งสุดท้ายไว้ว่า
“วยธมฺมา สงฺขารา อปฺปมาเทน สมฺปาเทถ” แปลว่า “สังขารทั้งหลาย มีความเสื่อมสลายไปเป็นธรรมดา ท่านทั้งหลายจง (ยังประโยชน์ตน และประโยชน์ผู้อื่น) ให้ถึงพร้อม ด้วยความไม่ประมาทเถิด”
โอวาทของหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต
ความไม่ยั่งยืน เป็นสิ่งที่ยิ่งใหญ่และแน่นอนนะ
ความยิ่งใหญ่ คือความไม่ยั่งยืนนะ
ชีวิตที่ยิ่งใหญ่ คือชีวิตที่อยู่ด้วยทาน ศีล เมตตา และกตัญญู
ชีวิตที่มีความดี อาจมิใช่ความยิ่งใหญ่ แต่ชีวิตที่ยิ่งใหญ่ ต้องอาศัยคุณธรรมความดีเป็นปัญญาบริสุทธิคุณเท่านั้น การระงับสังขารทั้งหลายด้วยความรู้ความเข้าใจเป็นความรู้คู่กับการประพฤติการปฏิบัตินั่นแหละคืออริยมรรค เป็นหนทางที่ประเสริฐมีพระนิพพานตั้งแต่ในปัจจุบัน ไม่ต้องรอพระนิพพานเมื่อตายแล้ว ปัจจุบันไม่มีพระนิพพาน อนาคตจะมีพระนิพพานได้อย่างไร
ให้เรารู้เข้าใจเรื่องพระธรรมพระวินัย พระธรรมพระวินัยที่เป็นสัมมาทิฐิ เพื่อหยุดวัฏฏสงสารนั่นแหละคือพระนิพพาน ให้พวกเรารู้เข้าใจในเรื่องพระนิพพาน ให้พวกเรารู้เข้าใจในเรื่องพระนิพพาน ให้เข้าใจนะว่าสิ่งเดิมนั้นคือความว่างเปล่า สิ่งที่สัญจรไปมาเป็นเพียงอาคันตุกะ เราจะได้เอาหลักการอุดการณ์ที่เป็นศีลเป็นสมาธิเป็นปัญญาเป็นมรรคเป็นอริยมรรคที่ตรงกันข้ามกับโลกธรรม ให้รู้เข้าใจ เพราะไม่มีใครอยู่เหนือกรรมเหนือกฎแห่งกรรมเหนือผลของกรรม พระนิพพานความรู้ความเข้าใจในเรื่องกระบวนการปฏิจจสมุปบาท กระบวนการของปฏิจจสมุปบาทจะได้จบลงเพียงผัสสะ จะได้เป็นปัญญาเป็นความสงบ จะเป็นความสงบเป็นปัญญา เป็นสิ่งที่อยู่นอกเหตุเหนือผล หยุดความปรุงแต่ง นี้เป็นขบวนการที่ติดต่อต่อเนื่อง เป็นบารมีเป็นความดีที่ประกอบด้วยปัญญา เป็นพระนิพพานบ้านของเรา ไม่ใช่อวิชชาความหลงเป็นบ้านของเรานะ พระนิพพานคือบ้านของเรา ความสงบและปัญญาถึงเป็นธรรมเป็นปัจจุบันธรรม เราจะหยุดวัฏฏสงสารได้ด้วยความรู้ความเข้าใจ ด้วยพระธรรมด้วยพระวินัย เป็นขบวนการของกระแสในการประพฤติการปฏิบัติที่ได้นำเอาพระธรรมพระวินัยมาประพฤติมาปฏิบัติในปัจจุบันให้ติดต่อต่อเนื่อง
ความสงบและปัญญาที่เป็นพระธรรมพระวินัยถึงหยุดความปรุงแต่งได้ ด้วยปัญญาสัมมาทิฏฐิคู่กับการประพฤติการปฏิบัติในปัจจุบัน พระธรรมพระวินัยที่เป็นความรู้ความเข้าใจ ที่จะหยุดความปรุงแต่งได้ เข้าถึงพระนิพพานตั้งแต่ปัจจุบัน ไม่ต้องรอชาติหน้า พระนิพพานต้องอยู่ที่ปัจจุบันเท่านั้น
--------------------------------------
โอวาทขององค์หลวงพ่อกัณหา สุขกาโม
เมตตาให้ไว้ในเช้าวันที่ ๒๒ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๖๘
ณ วัดป่าทรัพย์ทวีธรรมาราม ต.วังหมี อ.วังน้ำเขียว จ.นครราชสีมา
