๓ พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๖๘

วันนี้เป็นวันจันทร์ที่ ๓ ของเดือนพฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๖๘

พสกนิกรชาวไทยชาวต่างประเทศได้ร่วมใจสมัครสมานสามัคคี ทำความดีที่ประกอบด้วยปัญญา เพื่อบำเพ็ญพระราชกุศลน้อมอุทิศถวายแด่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง  พระองค์ทรงเป็นดั่งแสงแห่งความดีงามที่ส่องนำใจปวงชนชาวไทยและชาวโลก

แม้การเสด็จสวรรคตของพระองค์จะเป็นความสูญเสียอันใหญ่หลวง แต่พระราชจริยวัตรอันงดงาม และพระราชกรณียกิจอันทรงคุณค่าจะยังคงสถิตอยู่ในใจของปวงปวงชนชาวไทยและชาวโลกตลอดกาลนาน ปวงข้าพระพุทธเจ้าขอถวายความอาลัยอย่างสุดซึ้ง ขอน้อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณเป็นล้นพ้นอันหาที่สุดมิได้ ผองพสกนิกรชาวไทยน้อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณตราบนิจนิรันดร์

ธรรมะคือหน้าที่ หน้าที่คือธรรมะ เราทั้งหลายพากันมามีปิติมีความสุขมีเอกัคคตาในการประพฤติการปฏิบัติต่อหน้าที่ เอาสมมติที่เรารู้เข้าใจ ที่เราได้รับการแต่งตั้งนี้มาใช้มาปฏิบัติ ให้เรารู้เข้าใจในเรื่องของชาติ ชาติคือความเกิด ให้รู้เข้าใจเรื่องชาติ เรื่องความเกิด เพราะทุกอย่างมันคือเหตุคือปัจจัย ทุกอย่างมันคือกรรมคือกฎแห่งกรรมแล้วก็จะเป็นผลของกรรม เราทั้งหลายถึงมารู้เรื่องชาติ คือความเกิด เพื่อเราจะได้เข้าสู่หลักการเพื่อจะได้ก้าวไประหว่างเรื่องจิตเรื่องใจกับเรื่องวัตถุไปพร้อม ๆ กันเป็นทางสายกลาง เราทุกคนต้องพากันรู้พากันเข้าใจอย่างนี้ เราเข้าสู่ระบบความคิด คำพูด การกระทำ กิริยามารยาทอาชีพ เราต้องเข้าสู่ความรู้พร้อมกับการประพฤติการปฏิบัติ เราทุกคนต้องมีปิติมีสุขมีเอกัคคตาในการประพฤติการปฏิบัติ เราทั้งหลายถึงจะไม่มีความทุกข์ เราทั้งหลายถึงจะไม่เป็นโรคซึมเศร้า  มนุษย์เราถ้ามีปิติมีความสุขมีเอกัคคตาในการประพฤติการปฏิบัติ ความทุกข์จะไม่มี โรคซึมเศร้าจะไม่มี มันจะเข้าถึงความพอดี ความพอเพียงเพียงพอ ไม่มากเกินไม่น้อยเกิน

องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าท่านเปรียบให้รู้เข้าจว่าเหมือนสายพิณนี้แหละ ถ้าตึงเกินไปสายพิณนั้นก็จะขาด ถ้ามันหย่อนเกินไปเสียงพิณนั้นก็จะไม่ไพเราะหรือว่ามันจะไม่มีเสียง มันต้องพอดี สติสัมปชัญญะถึงเป็นธรรมะที่เข้าถึงความพอเพียงเพียงพอ เข้าถึงความพอดี ที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ รัชกาลที่๙ ท่านตรัสกับพสกนิกรชาวไทยและชาวโลกให้เข้าถึงความพอเพียงเพียงพอ ให้เอาความสงบและปัญญาเอามาใช้เอามาปฏิบัติ มนุษย์เราทั้งหลายถึงจะแก้ปัญหาได้ ถึงจะดับทุกข์ได้ด้วยความรู้ความเข้าใจ สิ่งทั้งหลายนั้นจะได้ก้าวไปด้วยความรู้ความเข้าใจ เราต้องเข้าใจเรื่องของคำว่าชาติอย่างนี้ ของความเกิดอย่างนี้ เราทั้งหลายปัจจุบันก็จะไม่มีปัญหา อนาคตก็จะไม่มีปัญหา สิ่งทั้งหลายทั้งปวงจะได้หยุดลงที่ผัสสะ หรือว่าหยุดลงที่ปัจจุบัน

คำว่าศาสน์นี้ก็ให้พวกเราเข้าใจ ศาสน์นี้ก็หมายถึงจิ๊กซอว์ จิ๊กซอว์ที่มันติดต่อต่อกัน ที่มันเป็นกระบวนการ มันติดต่อต่อเนื่อง เราพัฒนาวัตถุด้วยวิทยาศาสตร์และพัฒนาใจไปพร้อม ๆ กัน มันจะเป็นพระศาสนา พระศาสนาคือธรรมะ ธรรมะคือพระศาสนา ยกเลิกที่มันตึงเกินไปที่มันหย่อนเกินไป ที่มันเข้าถึงความพอเพียงเพียงพอ เข้าถึงความพอดี ไม่ได้เพิ่มไม่ได้ตัดเค้าเรียกว่ามันพอดี เราพากันตั้งใจตั้งเจตนา มีปิติมีความสุขมีเอกัคคตาในการประพฤติการปฏิบัติในปัจจุบันนี้แหละ

ให้ทุกคนมีปัญญาสัมมาทิฏฐิ ให้เข้าใจนะ อดีตทั้งหมดที่ผ่านมันก็มาอยู่ที่ปัจจุบันนี้แล้ว อนาคตที่จะไปข้างหน้ามันก็อยู่ที่ปัจจุบันนี้เอง ปัจจุบันถึงเป็นวาระสำคัญเป็นวาระแห่งชาติของการประพฤติการปฏิบัติ เราจะได้ก้าวไปด้วยความรู้ความเข้าใจที่เป็นปัญญาสัมมาทิฏฐิ เราจะได้เอาหลักการของพระศาสนา พระศาสนาคือธรรมะที่เป็นทางสายกลางยกเลิกตัวตน ความหมายของพระศาสนามีความหมายอย่างนี้แหละ พระมหากษัตริย์ก็หมายถึงธรรมนาม หมายถึงปัญญา เรายกเลิกตัวตน ไม่ต้องมีตัวมีตน เอาความสงบและปัญญาที่มันเป็นความพอดีความพอเพียง ไม่ตึงเกินไป ไม่หย่อนเกินไป เป็นทางสายกลางเป็นความพอดี

พระมหากษัตริย์เป็นนามธรรมที่ยกเลิกตัวตน ผู้ที่ได้รับการแต่งตั้งเป็นพระมหากษัตริย์ถึงทรงทศพิธรราชธรรม เอาธรรมนำชีวิต ยกเลิกตัวตน อย่างนี้เขาถึงเรียกผู้นำประเทศหรือว่าของโลกเรียกว่ากษัตริย์ หรือจะเรียกว่าประธานาธิบดีก็ได้ หลักการของมนุษย์ต้องเอาทางสายกลางระหว่างเรื่องจิตเรื่องใจกับเรื่องวัตถุที่เป็นการพัฒนาวิทยาศาสตร์ไปพร้อม ๆ กันที่เป็นธรรมเป็นปัจจุบันธรรม ยกเลิกเรื่องอดีต อนาคตก็ไปจากปัจจุบันนี้แหละ

เราต้องรู้เข้าใจ สมถะกับวิปัสสนาต้องสลับกันไป ความรู้กับการปฏิบัติต้องควบคู่กันไปอย่างนี้เพื่อเข้าถึงความพอเพียงเพียงพอ ทำอย่างนี้ถึงจะเกิดความมั่นคงของชาติ ศาสน์ กษัตริย์ เพราะอันนี้มันเป็นหลักการอุดมการณ์อุดมธรรม

ให้ทุกคนรู้ความเป็นพระนะ ทุกคนก็เป็นพระได้พอ ๆ กันหมด ไม่มีใครเป็นพระไม่ได้ มีแต่คนตายเท่านั้นเป็นพระไม่ได้ คนตายคนบ้าเป็นพระไม่ได้ พระนี้คือความรู้ความเข้าใจ มีปิติมีความสุขในการปฏิบัติหน้าที่ เพราะธรรมะคือหน้าที่ หน้าที่คือธรรมะ เราทั้งหลายต้องรู้เข้าใจ เราทั้งหลายจะได้จบลงที่ปัจจุบันหรือว่าจบลงที่ผัสสะ เรารู้หลักการในการประพฤติการปฏิบัติอย่างนี้แหละ

ให้เรารู้จักข้อสอบรู้จักข้อตอบ เราทุกคนจะได้พากันเป็นพระ เราทั้งหลายไม่ต้องไปแก้ที่ใคร ไม่ต้องไปแก้ที่คนอื่น คนอื่นก็ให้เค้าแก้ของเค้าเอง เรามีหน้าที่ของเรา เราต้องเข้าสู่ระบบความคิดคำพูดการกระทำกิริยามารยาทอาชีพ ยกเลิกตัวตน เพราะธรรมะคือหน้าที่ หน้าที่คือธรรมะ

เราพยายามมีปิติมีความสุขมีเอกัคคตาในการประพฤติการปฏิบัติ เราทุกคนอย่าเอาตัวตนนำชีวิต เราอย่ามีโลกส่วนตัวส่วนตน ที่เราจะเอาความรู้สึกว่าเราชอบอันนี้เราเกลียดอันนี้ ความเกลียดความชอบเราต้องยกเลิกหมด ถ้าเราไม่ยกเลิกมันก็ไม่ใช่ทางสายกลาง มันก็จะเป็นโรคไบโพล่า มีอารมณ์ที่เหวี่ยงไปเหวี่ยงมาตามผัสสะอย่างนี้ไม่เอา ใช้ไม่ได้ เราต้องยกเลิกความชอบใจไม่ชอบใจ เราอย่าไปว่าฉันชอบความสงบ ฉันไม่ชอบอย่างโน้นอย่างนี้ เราต้องยกเลิกความชอบความไม่ชอบ ความชอบไม่ชอบต้องยกเลิกมันไปเสีย ไม่ให้มันมาสร้างโรงงานในใจของเรา ในสมองของเรา เราต้องรู้จักความชอบความไม่ชอบ ความชอบไม่ชอบนี้มันเป็นโรคไบโพล่านี้นะ ความชอบไม่ชอบมันเป็นคนบ้าเป็นคนผีบ้า ตัวตนนี้เค้าเรียกว่าบักผีบ้า อีผีบ้า มันคนบ้านะ เราทั้งหลายต้องรู้เข้าใจ เราทั้งหลายจะได้ยกเลิกความชอบความชัง เราจะไปเอาไปมีไปเป็นมันคนผีบ้า เค้าเรียกว่าบักผีบ้า อีผีบ้านะ

เราต้องเข้าถึงคุณ การยกเลิกตัวตนเค้าเรียกว่าคุณ เค้าเรียกว่าประโยชน์ เค้าถึงมีศัพท์ว่าคุณ คุณพ่อคุณแม่ คุณปู่คุณตาคุณย่าคุณยาย ถ้าตัวตนนี้มันไม่ใช่คุณ มันโทษ มันเสียหาย มันพังทลายอย่างเดียวเช่นเดียวกันกับตึก สตง. สำนักงานตรวจเงินแผ่นดินของเมืองไทยประเทศไทย ตึกไหน ๆ เค้าก็ไม่พังไปพังตึกดึยวคือตึก สตง. ตึกสูงใหญ่สามสิบกว่าชั้น แผ่นดินไหวอยู่ไกลที่ประเทศพม่าเมืองมัณฑะเลย์ห่างไกลจากประเทศไทยตั้งเป็นพัน ๆ กิโล ตึกในเมืองไทยตึกไหน ๆ หลายร้อยตึกเค้าก็ไม่พัง ทั้งเมืองกรุงปริมณฑลต่างจังหวัดเค้าก็ไม่พัง พังตึกเดียวคือตึก สตง. เพราะความไม่ถูกต้องมันถึงพังอย่างนั้นมันไม่ใช่ความพอดี ความพอเพียงเพียงพอ

เราทั้งหลายอย่ามีตัวมีตน อย่ามีโลกส่วนตัว เพราะโลกส่วนตัวมันเป็นเพียงสมาธิเป้นเพียงสมาบัติ โลกส่วนตัวมันจมอยู่ในตัวในตนจมอยู่ในอดีตเยอะ มันบริโภคตัวบริโภคตนเค้าเรียกว่าบุคคลบริโภคของเก่า ตัวตนคือของเก่าไม่ใช่ของใหม่ใมชว่ของสดไม่ใช่ฟอร์มด ไม่เป็นธรรมเป็นปัจจุบัน หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน พูดว่าตัวตนนี้ไม่ได้นะ ตัวตนนี้มันเสียหาย มันดีแต่ภายนอกมันดีแต่ฟอร์ม แต่ภายในเน่าในเปียกแฉะ ตัวตนนี้เหม็นมากเลย เหม็นสามแดนโลกธาตุเลย

เราทั้งหลายต้องเข้าใจให้เร็ว ๆนะ อย่าเข้าใจช้านะ เดี๋ยวจะไม่รู้เรื่องการประพฤติการปฏิบัติ ต้องพากันเจริญสติสัมปชัญญะ เมื่อมีความสงบแล้วก็ต้องเสียสละมาก ๆ มีปัญญามาก ๆ อย่าพากันฟุ้งซ่าน ต้องพากันให้มีความสงบมาก ๆ เพื่อเข้าถึงความพอเพียงเพียงพอ เพื่อเข้าถึงความพอดี ไม่หย่อนเกินไปไม่ตึงเกินไป เป็นความสงบเป็นความเคารพเป็นคารวะเป็นความดี มีคุณสมบัติของผู้ดีบ้าง ตัวตนไม่มีคุณสมบัติของผู้ดีนะ ตัวตนมีแต่คุณสมบัติของผู้ชั่ว การคิดไม่ดี ตรึกในกามตรึกในพยาบาทเป็นคุณสมบัติของผู้ชั่วนะ กิริยามายาทไม่ดี มีทิฏฐิมานะมีตัวตนมากเป็นคุณสมบัติของผู้ชั่วนะ อาชีพที่ไม่ดี อาชีพที่ค้าขายทำธุรกิจอะไรที่มันไม่ได้ยกเลิกตัวตนถือว่าอาชีพไม่ดี เราต้องเข้าถึงความดีที่ประกอบด้วยปัญญา ปัญญาที่ประกอบด้วยความดี

เราต้องรู้เข้าใจ รวยเท่าไหร่ถ้าไม่มความสงบมันก็มีควาทุกข์อยู่นั่นแหละ มีความสงบมากเท่าไหร่ถ้าไม่เสียสละมันก็เป็นเพียงสมาธิเป็นเพียงสมาบัติมันก็ดับทุกข์ไม่ได้ เราต้องรู้เข้าใจ ความสงบก็ต้องเสียสละ อย่าให้มีโลกส่วนตัว ถึงเวลาต้องรู้จักหน้าที่ หน้าที่ทางความคิดคำพูดกิริยามารยาทอาชีพรวมลงที่ใจที่เจตนา ต้องมีปิติมีความสุขมีเอกัคคตาในการประพฤติการปฏิบัติ เพื่อเข้าหาธรรมะถึงเป็นคุณธรรมของคนดีของผู้ดีเพื่อเป็นความกตัญญูกตเวที เพื่อจะได้เป็นตัวอย่างแบบอย่าง เหมือนองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เหมือนพระอรหันต์ขีณาสพขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เราทั้งหลายจะได้ยกเลิกความเป็นบ้าเป็นคนบ้าเป็นคนผีบ้า เราต้องรู้เข้าใจนะ เรากำลังใช้ทรัพยากรของมนุษย์อยู่นะ

เราต้องเอาทรัพยากรของมนุษย์มาทำความดีมาสร้างความดีอย่าให้เสียโอกาสเสียเวลาต้องเอาทรัพยากรของความเป็นมนุษย์มาใช้มาปฏิบัติเพื่อเดินทางสายกลางระหว่างวัตถุกับจิตใจ อายุขัยของเรามันจำกัดนะ

เราทั้งหลายต้องพากันทำหน้าที่ของเราให้ดี

วันหนึ่งคืนหนึ่งเราพากันนอนพากันพักผ่อน นักบวชของเรา ๕ ชั่วโมง ๖ ชั่วโมง ประชาชนคนไม่ได้บวช ๖-๘ ชั่วโมง เราต้องทำหน้าที่ เพราะธรรมะคือหน้าที่ หน้าที่คือธรรมะ เราต้องปฏิบัติต่อสมมติสัจจะที่เราได้รับการแต่งตั้งว่าเค้าสมมติให้อย่างไรก็ทำหน้าที่ที่เป็นความดีที่ประกอบด้วยปัญญา อย่าให้ขาดตกบกพร่อง มันจะไม่ต้องเสียหาย จะไม่ต้องพังทลายอย่างเดียวเช่นเดียวกับตึก สตง. สำนักงานตรวจเงินแผ่นดินของเมืองไทยประเทศไทย

 ถ้าเราทำอย่างนี้ปฏิบัติอย่างนี้ทุกคนก็จะมีความสงบมีปัญญา ธรรมะมันก็จะเกิดขึ้น ทุกวันนี้ธรรมะมันไม่เกิด เพราะเราไม่ได้เอาความสงบและปัญญาไปพร้อมกัน เราไม่ได้เดินทางสายกลาง มันเอาทางวิทยาศาสตร์เกินไป อย่างหนึ่งมันเอาทางจิตทางใจมากเกินไป ทางวิทยาศาสตร์ทางจิตใจมันต้องไปพร้อม ๆ กัน เพื่อเป็นธรรมเป็นปัจจุบันธรรม เพื่อจะได้ไม่เป็นความยึดมั่นถือมั่น เพื่อมันจะได้ยกเลิกสิ่งที่ไม่ถูกต้อง จะก้าวไปด้วยความถูกต้อง

ให้เราระลึกถึงปัจฉิมโอวาท พระธรรมคำสั่งสอนขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่จะเสด็จดับขันธ์สู่ปรินิพพานท่านได้ตรัสโอวาทสำคัญครั้งสุดท้ายไว้ว่า

“วยธมฺมา สงฺขารา อปฺปมาเทน สมฺปาเทถ” แปลว่า “สังขารทั้งหลาย มีความเสื่อมสลายไปเป็นธรรมดา ท่านทั้งหลายจง (ยังประโยชน์ตน และประโยชน์ผู้อื่น) ให้ถึงพร้อม ด้วยความไม่ประมาทเถิด”

โอวาทของหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต

ความไม่ยั่งยืน เป็นสิ่งที่ยิ่งใหญ่และแน่นอนนะ

ความยิ่งใหญ่ คือความไม่ยั่งยืนนะ

ชีวิตที่ยิ่งใหญ่ คือชีวิตที่อยู่ด้วยทาน ศีล เมตตา และกตัญญู

ชีวิตที่มีความดี อาจมิใช่ความยิ่งใหญ่ แต่ชีวิตที่ยิ่งใหญ่ ต้องอาศัยคุณธรรมความดีเป็นปัญญาบริสุทธิคุณเท่านั้น การระงับสังขารทั้งหลายด้วยความรู้ความเข้าใจเป็นความรู้คู่กับการประพฤติการปฏิบัตินั่นแหละคืออริยมรรค เป็นหนทางที่ประเสริฐมีพระนิพพานตั้งแต่ในปัจจุบัน ไม่ต้องรอพระนิพพานเมื่อตายแล้ว ปัจจุบันไม่มีพระนิพพาน อนาคตจะมีพระนิพพานได้อย่างไร

ให้เรารู้เข้าใจเรื่องพระธรรมพระวินัย พระธรรมพระวินัยที่เป็นสัมมาทิฐิ เพื่อหยุดวัฏฏสงสารนั่นแหละคือพระนิพพาน ให้พวกเรารู้เข้าใจในเรื่องพระนิพพาน ให้พวกเรารู้เข้าใจในเรื่องพระนิพพาน ให้เข้าใจนะว่าสิ่งเดิมนั้นคือความว่างเปล่า สิ่งที่สัญจรไปมาเป็นเพียงอาคันตุกะ เราจะได้เอาหลักการอุดการณ์ที่เป็นศีลเป็นสมาธิเป็นปัญญาเป็นมรรคเป็นอริยมรรคที่ตรงกันข้ามกับโลกธรรมมาประพฤติมาปฏิบัติ ให้รู้เข้าใจ เพราะไม่มีใครอยู่เหนือกรรมเหนือกฎแห่งกรรมเหนือผลของกรรม พระนิพพานความรู้ความเข้าใจในเรื่องกระบวนการปฏิจจสมุปบาท กระบวนการของปฏิจจสมุปบาทจะได้จบลงเพียงผัสสะ จะได้เป็นปัญญาเป็นความสงบ จะเป็นความสงบเป็นปัญญา เป็นสิ่งที่อยู่นอกเหตุเหนือผล หยุดความปรุงแต่ง นี้เป็นขบวนการที่ติดต่อต่อเนื่อง เป็นบารมีเป็นความดีที่ประกอบด้วยปัญญา เป็นพระนิพพานบ้านของเรา ไม่ใช่อวิชชาความหลงเป็นบ้านของเรานะ พระนิพพานคือบ้านของเรา ความสงบและปัญญาถึงเป็นธรรมเป็นปัจจุบันธรรม เราจะหยุดวัฏฏสงสารได้ด้วยความรู้ความเข้าใจ ด้วยพระธรรมด้วยพระวินัย เป็นขบวนการของกระแสในการประพฤติการปฏิบัติที่ได้นำเอาพระธรรมพระวินัยมาประพฤติมาปฏิบัติในปัจจุบันให้ติดต่อต่อเนื่อง

 ความสงบและปัญญาที่เป็นพระธรรมพระวินัยถึงหยุดความปรุงแต่งได้ ด้วยปัญญาสัมมาทิฏฐิคู่กับการประพฤติการปฏิบัติในปัจจุบัน พระธรรมพระวินัยที่เป็นความรู้ความเข้าใจ ที่จะหยุดความปรุงแต่งได้ เข้าถึงพระนิพพานตั้งแต่ปัจจุบัน ไม่ต้องรอชาติหน้า พระนิพพานต้องอยู่ที่ปัจจุบันเท่านั้น

การบรรยายพระธรรมคำสั่งสอนขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ประกอบด้วยบริสุทธิคุณที่เป็นอริยมรรคเป็นหนทางประพฤติปฏิบัติที่ประเสริฐของเราทุกคนในเช้าของวันอาทิตย์ที่ ๒ พฤศจิกายน ๒๕๖๘ ก็เห็นสมควรแก่เวลา ขอสมมติยุติการบรรยายไว้เพียงเท่านี้ เอวังก็มีด้วยประการละฉะนี้

-----------------------------------------

โอวาทขององค์หลวงพ่อกัณหา สุขกาโม

เมตตาให้ไว้ในเช้าวันจันทร์ที่ ๓ พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๖๘

ณ วัดป่าทรัพย์ทวีธรรมาราม ต.วังหมี อ.วังน้ำเขียว จ.นครราชสีมา